Q&A

Er zijn vier verschillende legeringen beschikbaar:

•  X-ECO.22/ EN AW 6060
•  X-ECO.25/ EN AW 6063
•  X-ECO.27/ EN AW 6005
•  X-ECO.29/ EN AW 6061

We onderscheiden aluminium op basis van CO2-impact. Er zijn 2 belangrijke productiemethoden die uiteindelijk vier aluminiumsoorten opleveren.

1. De klassieke productiemethode

De klassieke productiemethode levert:

• Klassiek aluminium geproduceerd met fossiele brandstoffen
• Klassiek aluminium geproduceerd met hernieuwbare energie

2. De circulaire productiemethode

De circulaire productiemethode levert:

• Standaard circulair aluminium (met 50 – 85% gerecycled materiaal)
• Premium circulair aluminium (met meer dan 85% gerecycled materiaal)

Bij E-MAX produceren we circulair aluminium met een maximale input aan gerecycled aluminium. De legeringen 6060 en 6063 bestaan voor 80% uit gerecycled aluminium. De legeringen 6005 en 6061 bestaan voor 97% uit gerecycled aluminium. Ze zijn niet alleen premium in duurzaamheid, maar ook in kwaliteit .

Premium circulair aluminium heeft minder dan 1 - 2 ton CO2 uitstoot per ton aluminium als het uit meer dan 85% gerecycled materiaal bestaat. Dat is de laagste uitstoot van aluminium die er tot nu toe bestaat. Dit aluminium leveren we bij E-MAX leveren sinds 2020.

Aluminium legering X-ECO 6060 (X-ECO.22/ EN AW 6060) stoot minder dan een ton aluminium per ton aluminium uit en daarmee is het het aluminium met de allerlaagste carbon footprint ter wereld. X-ECO 6060 bestaat altijd uit meer dan 85% gerecycled materiaal en het bevat spoorelementen van koper en zink tot 0,05. Die waardes liggen natuurlijk binnen de Europese norm EN AW6060.  

Ter vergelijking: klassiek aluminium dat met fossiele brandstoffen is geproduceerd heeft de grootste uitstoot die bekend is. Namelijk nog meer dan 10 ton CO2 per ton aluminium. De gemiddelde auto moet zo’n 58.000 kilometer rijden om dat uit te stoten.

De CO2-impact van aluminium verschilt dus tussen de productiemethode al. Die verschillen worden versterkt naar gelang de brandstoffen die er gebruikt worden. Vanzelfsprekend geven fossiele brandstoffen een hogere CO2-impact dan hernieuwbare energie en brengt een hoger recyclepercentage een lagere CO2-impact met zich mee.

Klimaatverandering en aantasting van het milieu zijn een bedreiging voor Europa en de wereld. Samen moeten we ervoor zorgen dat dit gekeerd wordt. Een strategie is nodig om vanaf 2050 netto geen broeikasgassen meer uit te stoten in Europa en om voor groei niet meer van grondstoffen afhankelijk te zijn. Het is dus belangrijk dat we, als Europa, volledig circulair zijn. Iedereen – bedrijven, overheidsinstellingen en particulieren – moeten daarin verantwoordelijkheid nemen.  

Daarnaast heeft de Europese Commissie de Green Deal ontwikkeld. Het doel is dat Europa tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent is. De economie wordt daarbij gestimuleerd, de gezondheid en levenskwaliteit verbeterd en de natuur beschermd. Niemand wordt aan zijn lot overgelaten. Die Green Deal omvat onder andere maatregelen om grondstoffen efficiënter te gebruiken in een circulaire economie.  

In 2030 moet de CO2-uitstoot met 50 tot 55% gedaald zijn ten opzichte van 1991. Tegen 2050 moet Europa CO2-neutraal zijn. De Europese Green Deal gaat over alle sectoren van de economie. Ook de aluminiumindustrie zal een belangrijke bijdrage moeten leveren aan het halen van deze doelstellingen.

De X-ECO legeringssamenstellingen 6063, 6005 en 6061 wijken niet af van de samenstellingen in klassiek aluminium. Het premium circulaire aluminium X-ECO 6060 wijkt op het gebied van sporenelementen wel af van de klassieke legeringen. Dat komt omdat er aan deze 6060-legering hoge oppervlakte-eisen worden gesteld.

Hoe kan dat?
In de klassieke legering met hoge CO2-uitstoot is alleen magnesium en silicium opgenomen om de gewenste hardheid te bereiken. Er wordt alleen ijzer toegevoegd om een matte anodisatie mogelijk te maken. Andere sporenelementen zoals mangaan, zink en koper zijn niet noodzakelijk en dus ook niet aanwezig. In circulair aluminium komen deze spoorelementen wel voor.

Vroeger werd aangenomen dat hogere sporengehaltes in 6060-legeringen leiden tot verminderde oppervlaktekwaliteit. Inmiddels weten we dat dat anders is. Samen met de Vrije Universiteit van Brussel hebben we bij E-MAX aangetoond dat oppervlaktekwaliteit niet verminderd wordt. Door aanpassingen in het proces is het mogelijk ook met circulaire 6060-legeringen een hoge oppervlaktekwaliteit te bereiken.

Ook met de aanpassingen in het proces blijft de X-ECO 6060 legering voldoen aan de Europese normering EN AW.

Recycling gaat niet ten koste van de kwaliteit van aluminium. De eigenschappen en de kwaliteit van aluminiumprofielen worden bepaald door de legeringssamenstelling én hoe je ermee omgaat. De beheersing van de giet-, extrusie- en nabewerkingsprocessen zijn dus net zo belangrijk. De oorsprong van het materiaal speelt daarentegen geen rol. Terecht wordt er gesteld: “Aluminium is born for recycling” en “Aluminium has no memory”.

Er treden geen kleurverschillen op tussen circulair en klassiek aluminium. Dat wordt voorkomen doordat we een goede beheersing hebben van de materialen en het proces. Met name het ijzergehalte (Fe) in de legering is belangrijk in het anodisatieproces. Wij garanderen dan ook dat kleurverschil tussen circulair aluminium en klassiek aluminium uitblijft als:

• Het ijzergehalte (Fe) van klassiek aluminium tussen 0,2 en 0,3 gew% bedraagt EN
• De dikte van de anodisatielaag nauwkeurig gereproduceerd wordt

Dit hebben we uitgebreid onderzocht en aangetoond in samenwerking met de Vrije Universiteit Brussel.

Kleurverschil in aluminium is overigens niet alleen iets wat voorkomt bij circulair aluminium. Ook in de productie van klassiek aluminium is er kleurverschil te zien na anodisatie. Door het jarenlange, uitgebreide onderzoek zijn we in staat om dat kleurverschil weg te nemen. Zo kunnen ook makkelijk profielen uit verschillende batches gecombineerd worden.

Circulair aluminium vertoont niet meer grofkorrel dan klassiek aluminium. Dat komt door de goede beheersing van de zink en koperverhouding én een goede beheersing van de voorbehandeling.

Grofkorrelige oppervlaktestructuur na anodisatie is niet gewenst. Samen met de Vrije Universiteit van Brussel hebben we bij E-MAX onderzoek gedaan en daarmee aangetoond wat de beste oplossing is om dit te voorkomen. De hoeveelheid zink en de hoeveelheid koper in de legering spelen hierin een belangrijke rol. De beste verhouding bleek zelfs 1:1 te zijn.

Maar dat is niet het enige. Tijdens het beitsen moeten Zn-catchers worden ingezet. Dat wordt ook gedaan bij de klassieke 7000-legeringen. Bovendien moet na het beitsen de vuile oppervlaktelaag door goede desmutting (met NHO3/salpeterzuur) worden schoongemaakt. Dat gebrut ook bij de klassieke 6005- en 6061-legeringen.

Tijdens het anodiseren van circulair aluminium ontstaan er geen strepen op het profiel. Die streepvorming wordt voorkomen door de uitstekende beheersing van het extrusie- en gietproces. Daarin verschil circulair aluminium niet van klassiek aluminium.

Ook als er een hele hoge anodisatiekwaliteit vereist is, is er bij E-MAX geen sprake van streepvorming. Dat komt omdat we gebruikmaken van een goede mechanische voorbehandeling in combinatie met een korte chemische voorbehandeling.

Waarom aluminium anodiseren?
We anodiseren het aluminium om het te beschermen. De corrosieweerstand wordt verhoogd en het aluminium blijft langer mooi. Door te anodiseren wordt er geen extra toplaag toegevoegd, maar wordt het bestaande aluminium versterkt. De moleculaire verbinding wordt verstevigd. Naast de praktische toepassing, is anodisatie ook geschikt om aluminium andere kleuren mee te geven.

Bij circulair aluminium ontstaat geen filiforme corrosie na poedercoating. Filiforme corrosie ontstaat al bij kopergehalte van 0,1 gew. Dat is hetzelfde al bij klassiek aluminium.

Om filiforme corrosie te voorkomen is een goede voorbehandeling vereist. Die behandeling resultaat in een goed dekkende conversielaag. De procesbeheersing is dus van het grootste belang. Hier hebben we bij E-MAX uitgebreid onderzoek naar gedaan in samenwerking met de Vrije Universiteit van Brussel. Dat bewijs is ook geleverd in EA/ESTAL basisonderzoek. We zijn daardoor in staat om positieve resultaten in de zoutneveltest en FFC-test te realiseren. Maar belangrijker nog: we leveren circulair aluminium waarvan de gebruiker zich geen zorgen hoeft te maken over filiforme corrosie.

Wist u dat:
Zoutneveltests en filiforme corosietest (FFC test) (>1000u) aantonen dat X-ECO 6060 voldoet aan de Qualicoat-normen bij alle in de Benelux gebruikte coatingprocessen?

Langs de zeekust, in gebieden waar veel strooizout gebruikt wordt, bedrijven waar veel zuren als HCL gebruikt worden of chloorrijke zwembaden: stuk voor stuk omgevingen die zwaar corrosief zijn. Als aluminium (circulair of klassiek) daar gebruikt wordt, is pre-anodisatie noodzakelijk. Pre-anodisatie is met afstand de beste conversielaag voor poedercoating.

Onze berekeningen van de CO2-uitstoot zijn gebaseerd op de methodiek van European Aluminium. European Aluminium is de vereniging van meer dan 8- bedrijven in de aluminiumsector in Europa. Daarmee is European Aluminium de stem van de aluminiumindustrie. Naast deze berekeningen heeft Socotec de CO2-impact van onze gieterij en onze extrusiebedrijven geaccrediteerd. In de tweede helft van 2020 wordt de inputmix door DNV officieel geaccrediteerd. Voor E-MAX een belangrijke certificering. Het is een beloning van alle circulaire inspanningen die we tot nu toe gedaan hebben.

Er zijn drie belangrijke aspecten die de milieubelasting van aluminium veroorzaken:

•     Winning van bauxieterts en de productie van aluminium kost veel energie (uit fossiele brandstoffen)
•     Bij winning van bauxiet wordt het landschap aangetast.
•     Het meeste bauxiet is te vinden in een brede band rond de evenaar in landen als Australië, China, Brazilië, Guinea, Indië en Suriname. Transport van aluminium naar onder andere Noordwest-Europa komt dus vak van ver en dat veroorzaakt een hoge CO2-emissie.

Het is vandaag de dag mogelijk om aangeleverd materiaal voor 99% te hergebruiken. In eerste instantie wordt het materiaal in volautomatische sorteerinstallatie het materiaal gebroken tot kleinere fracties. Daarna worden kunststoffen gescheiden. Ook kunnen aluminiumlegeringen op legeringssoort gesorteerd worden. Contaminaten zoals lak worden soms ook gebruikt als brandstof voor het pyrolyseproces of zelfs voor het smeltproces. Het gebruik van fossiele brandstoffen wordt zo verder gereduceerd. Een oud gelakt en geïsoleerd raam kan als brandstof én als grondstof dienen voor het recyclageproces.
Vervolgens wordt geïsoleerd aluminium gesmolten, waarna de juiste legeringssamenstelling bereikt wordt. Dit laatste wordt gedaan door het aluminium te verdunnen met zeer legeringsarm nieuw aluminium of door het toevoegen van de benodigde elementen, zoals Mg, Si, Cu of Zn. Op die manier is circulair aluminium niet meer te onderscheiden van nieuwe aluminium. Het is volledig identiek.

E-MAX is wat de European Green Deal betreft al klaar voor 2030. We hebben een circulaire productiemethode om kwalitatief hoogwaardig en duurzaam aluminium onder de merknaam X-ECO te produceren. We zijn zelfvoorzienend in onze energie en werken met een eigen logistiek centrum met herbruikbare verpakkingen.

Toch blijven we ons duurzaam ontwikkelen. We onderzoeken op welke wijze we van het gas afkunnen. Een mogelijkheid zou kunnen zijn om in samenwerking met Chemelot en andere ondernemingen een waterstofleiding aan te leggen. Als dit lukt, is CO2-neutraal produceren tegen 2040 geen utopie meer.

Ongeveer 75% van de volledige hoeveelheid aluminium die tot op heden geproduceerd is, is nog in gebruik. Een groot deel hiervan komt in de komende Jaren in de end-of-life-fase. De hoeveelheid aluminium die voor recyclage vrijkomt is ruim voldoende om in de vraag te voorzien.

Premium circulair aluminium is even duur als klassiek aluminium, mits strategisch ingekocht en door gebruik te maken van grote hoeveelheid gerecycled materiaal. Naast de absolute kosten van aluminium kan ook wat gezegd worden over ware kosten van klassiek aluminium. Ook schade die winning en productie van klassiek aluminium aan het milieu veroorzaakt, moet daarin meegenomen worden.

Circulair aluminium kan voor dezelfde toepassingen gebruikt worden als klassiek aluminium. Daarbij kunt u denken aan inzet in de bouw, zoals ramen, deuren, gevelsystemen en decoratieve toepassingen, maar ook aan de automobielindustrie, de luchtvaart, tent-, kassen- en machinebouw en de productie van klimmaterieel.